کتاب آرایی در دوره صفوی

thesis
abstract

حکومت صفویه به زعم برخی از پژوهشگران، عصر طلایی و دوره اوج و شکوفایی هنر و فرهنگ ایران می باشد. یکی از جلوه های تبلور هنر، کتاب آرایی است که با در نظر گرفتن هنرهای مختلف از جمله تذهیب، تشعیر، مینیاتور، جلد سازی، خطّاطی و ... محملی جهت نمایش هنر دوستی حاکمان صفوی به طور اخص و حکومت صفویه به طور اعم می باشد. بارقه های این شکوفایی و اوج آن را باید در فضای هنری موجود در جامعه و به تبع آن پادشاهان هنر پرور و هنرمندان عالی رتبه ای دانست که به این فضا روح و جلوه ای دو چندان بخشیدند. خاصّه آنکه، که تمامی شئون زندگی صفویان از جمله هنر کتاب آرایی با رسمی شدن مذهب تشیّع رنگ و جلوه ای تازه یافت و در مسیر نوینی گام برداشت. این امر در حوزه مینیاتور با وارد شدن مضامین شیعی در آثار برخی هنرمندان و در حیطه تذهیب و تشعیر با نمایان گشتن آرایه های جدید زینتی، تبلور یافت. با توجّه به سابقه هنر کتاب آرایی در ایران و تشکیل حکومت صفویه در چنین بستری، تلفیق سنتهای هنری گوناگون در دوره های مختلف و بروز آن در این گستره را به دنبال داشت. نکته بارز و حائز اهمیت در ایجاد این فضا علاوه بر مسائل مطرح شده، وجود مکاتب مختلف هنری از جمله تبریز، هرات، اصفهان، مشهد، شیراز، قزوین و ... می باشد که حکومت صفویه با تصرف سرتاسر ایران امکان تلفیق این مکاتب و ایجاد مکتبی نوین را در هنر ایجاد کرد. صفویان در ابتدا از آرایه های هنری مکتب ترکمان و هرات بهره مند گشته و با جمع آوری هنرمندان در کارگاه های هنری خود، که هر کدام وامدار مکتبی خاص بودند، زمینه را جهت نضج و شکوفایی آثار هنری و به تبع آن حوزه کتاب آرایی فراهم ساختند. شاهنامه فردوسی، آثار نظامی، و به طور کلّی دیوان شعرا عرصه هنر آزمایی این هنرمندان و هنر پروران بزرگ قرار گرفت.این پژوهش براساس روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و آرشیوی سامان یافته است. واژگان کلیدی:کتاب آرایی، صفویه، مینیاتور،تذهیب، تشعیر.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

ادوار تذهیب در کتاب آرایی مذهبی ایرانی

با پدید آمدن نسخه‌های خطی به زبان فارسی در ایران زمین، ایرانیان با خلق آثار هنری در تمدن اسلامی نقش آفرین شدند. در قرون اولیه اسلامی، استنساخ زیبای قرآن و تزیین آن از مفاخر ایرانیان تازه مسلمان بود و در همین راستا شیوة نقش و نگار مطلق( تذهیب) را ابداع کردند. این آرایه‌ها در وادی امر با رنگ‌های محدود شروع شد و از قرن 6 به بعد عناصر رنگی متنوع دیگری اضافه گردید. با توجه به تنوع طرح ها و رنگ ها، ت...

full text

نقد روش شناختی کتاب نمایش در دوره صفوی

کتاب نمایش در دوره ی صفوی نوشته ی یعقوب آژند، اثری است که با شیوه ای تاریخ نگارانه به ذکر اجراهای نمایشی رایج در دوره ی صفویه و ریشه ها و پیشینه ی این شیوه های اجرایی میپردازد و لذا ازنظر تاریخی از اهمیت مطالعاتی ویژه‌ای برخوردار است. در این مقاله ابتدا با قیاس مختصری از این اثر با برخی آثار دیگر چاپ شده در زمینه ی تاریخ نمایش درایران، جایگاه آن را در بین این آثار تبیین و وجوه ممتاز آن را مشخص ...

full text

افول کتاب آرایی و طلیعه پیکرنگاری (نقاشی دوره افشاریه)

در این مقاله فرضیه نگارنده مبتنی بر این نکته بوده که با افول کتاب آرایی که تقریباً از اواخر دوره صفوی شروع می شود، پیکرنگاری به مثابه ابزاری برای کسب اعتبار فرهنگی و تبلیغ در باری شکل گرفته و نمونه آن وجود پیکرنگاری های متعدد از نادرشاه و جانشینان اوست که امروزه از این دوره باقی است. تناه کتابی که به دستور میرزا مهدیخان استرآبادی ، هنرپرور این دوره، کتاب آرایی شد، کتاب جهانگشای نادری است که ظاهر...

full text

ادوار تذهیب در کتاب آرایی مذهبی ایرانی

با پدید آمدن نسخه های خطی به زبان فارسی در ایران زمین، ایرانیان با خلق آثار هنری در تمدن اسلامی نقش آفرین شدند. در قرون اولیه اسلامی، استنساخ زیبای قرآن و تزیین آن از مفاخر ایرانیان تازه مسلمان بود و در همین راستا شیوة نقش و نگار مطلق( تذهیب) را ابداع کردند. این آرایه ها در وادی امر با رنگ های محدود شروع شد و از قرن 6 به بعد عناصر رنگی متنوع دیگری اضافه گردید. با توجه به تنوع طرح ها و رنگ ها، ت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده الهیات

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023